Lavta Hangi Ülkenin, Lavta Ne Zaman İcat Edildi
Lavta, bilinen tarihiyle ilk çağda Mısır, Babil, Sümer, Roma ve Yunan toplumunda ilkel hâliyle çalınıyordu. Ardından Araplar tarafından geliştirildi ve Endülüs coğrafyasından İspanyollar’a geçti ve batılılara ulaştı.
Türk müzik sisteminde yerini bulması 18. yy’ı buldu. Tanburi Cemil Bey Lavta’yı bağa mızrapla çalmaya başladı. Bu dönemde incesaz olarak anılan grubun içinde yer aldı. Tanbur, Klasik Kemençe ve Lavta “incesaz” olarak anılan müzik aletlerini oluşturdu. 19. yy döneminde Lavta, Tanburun yaygınlaşması nedeniyle etkisini kaybetmeye başladı. 21. yy’da yeniden popüler hâle gelerek başta Türk müzik sisteminde ve pop müzikte yaygın bir şekilde çalınmaya başladı. Solo icralarda kendini ifade etmeyi sürdürüyor.
Lavtanın Yapısı Nasıl
Lavta, Ud müzik aletine benzer bir formdadır. Tekne dilim sayısı daha az olmakla birlikte, genişlik ve uzunlukta da Uddan daha dar ve kısadır. Lavta azami 29 perde bağlanabilen, koma seslerle zenginleştirilebilen perdeli bir müzik aletidir. Genel hatlarıyla mızraplı, perdeli müzik aletleri içerisinde yer almaktadır.
Lavta Türk ve Yunan olmak üzere ikiye ayrılır. Ancak Lute isminde eski soydaşları varlığını sürdürmektedir. Türk Lavtasında form, Yunan Lavtasından farklıdır. Türk Lavtası, 7 tellidir ve en alt ikili sıra misinadan oluşmaktadır. Yunan Lavtasında en alt iki sıra tel çelik telden üretilir.
Lavta Nasıl Çalınır (Lavta Kullanımı)
Türk Lavtası, bağa mızrapla icra edildiğinde ortaya çıkan ses Tanbura çok benzer. Yatay kesilmiş bağa mızrap veya kemik mızrapla çalımı yaygındır. Bunun yanı sıra plastik ud ve bağlama mızrapları da icrada kullanılmaktadır. Lavta icra eden müzisyenlere “Lavtavi” denir.
Lavta Akordu Nasıl Yapılır
Türk Lavtasında perde düzeni Tanbur sazındaki gibi Türk müzik sistemine dayalı akortlanacak şekilde yerleştirilir. Lavta akordu LA RE LA RE olacak şekilde ayarlanır. Eğer akort tutuyorsa Sİ Mİ Sİ Mİ şeklinde de akort edilmesi mümkündür. Lavtada perde sayısı 18’dir, 25 veya 29 perde bağlanabilir. Tanburdaki düzene paralel olarak Tanburi Cemil Bey’in perde düzeni kullanılmaktadır. Böylelikle Lavta renk sazı olmaktan çıkıp solo enstrüman statüsüne kavuşmuştur.
Türk Müziğinde Önemli Lavtacılar (Lavtaviler)
Tanburi Cemil Bey
Mesut Cemil
Lavtacı Andon
Lavtacı Civan
Lütfi Bey
Lavtacı Şeyda Hanım
Lavta Hangi Ağaçtan Yapılır
Lavta, birçok ağaçtan üretilebilir. Lavtayı üreten Luthiye tarafından seçilir. Enstrüman yapımında kuru ve sabitlenmiş ağaçlar tercih edilmelidir. Göğüs kısmı, rezonans kapağı (kapak) olarak tabir edilir ve Ladin ağacının dik kesiminden elde edilen ikiz ağacın birleştirilmesi ve inceltilmesiyle yerine oturtulur. Bu kapağın içinde yatay yönde yerleştirilen ve kendi ağacından kesilmiş ince ve uzun balkonlar bulunur. Ve bu balkonlar yine ladin ağacından elde edilerek yerleştirilir.
Luvi Atölye’de ardıç, çınar, ceviz, armut, kiraz, karaağaçtan tekne üretilmektedir. Müşterilerimizin istek ve beklentilerini karşılamak üzere ağaçlarımız uzun yıllardır kurutulmuş, uygun formlarda ve titiz işçilikle dinlendirilmektedir.
Lavta Mı Ud Mu Çalınmalı
Lavta ve Ud arasında büyük farklar olmamasına karşın, karakteristik farklar bulunmaktadır. Lavta perdeli bir müzik aleti oluşundan kaynaklı, daha keskin ve köşeli tonlara sahipken Ud tam tersine köşesiz sesler üretir. İcra farkları ve öğrenme kolaylığı açısından Lavta daha kolaydır. Perdesiz sazlarda tam seslerin ve koma seslerin yerinin öğrenilmesi biraz daha fazla zaman almaktadır. Türk müzik sistemini bilen ve öğrenime açık icra heveslileri için her ikisinin de kolaylıkları oldukça fazladır.
Lavta Nedir Özellikleri Nelerdir
Genellikle 64 cm tel boyuna sahip formda üretilir. 64, 65, 66, 70 ve 72 tel boyuna sahip Türk Lavtası tercih edilebilir. Toplamda 7 teli vardır. Bazı yapımcılar 8 tel tercih edebilirler. Luvi Atölye, Lavta icracının kullanımını ve taleplerini esas alarak üretim sağlar. Lavtanın klavyede tel yüksekliği ideal seviyede 2.5 mm’dir. Daha yüksek tel yüksekliği çalım zorluğu ve tel tansiyonu yüksekliği nedeniyle bazı aksaklıklara sebebiyet verir. Bunlar başlıca çalım zorluğu, entonasyon, akort tutmamasıdır.
Lavta siparişi vermek için iletişim sayfamızdan bize ulaşabilirsiniz.